- Biküspit aort kapak ne demektir ?
Aort kapak kalp ile vücuda dağılan ana damar (aort) arasındaki tek yönlü çalışan bir kalp kapağıdır. Kapağın görevi kalp kasıldığında kalbin içindeki kanı aortaya göndermek ve sonrasında kanın kalbe geri kaçmasını engellemektir. Bu kapak normal yapısı itibari ile üç ayrı yaprakçıktan oluşmaktadır. Biküspit aort kapak; kapağın yapısının 3 değil de 2 ayrı yaprakçıktan oluştuğunu belirtmektedir.
- Biküspit aort kapak neden olur, nasıl oluşur ?
Biküspit aort kapak doğuştan gelen bir durumdur, sonradan oluşmaz. Anne karnında bebeğin kalbinin ve kapaklarının oluştuğu dönemde gelişen bir aksaklıktan meydana geldiği düşünülmektedir. Toplumun yaklaşık olarak %2’sinde olduğu düşünülmektedir. En sık karşılaşılan doğuştan gelen kalp hastalıklarındandır. Erkeklerde daha sık olduğu görülmektedir.
Bebeğin kalbinin gelişmesi sırasındaki annenin geçirdiği viral hastalıklar, ilaçlar, alkol, radyasyon ve genetik hastalıklar bu durumun gelişmesinde rol oynar. Daha ayrıntılı bilgi için ‘çocuğumdaki kalp hastalığı neden oldu ?’ makalesine başvurabilirsiniz.
- Biküspit aort kapak başka hastalıklar ile birliktelik gösterir mi ?
Evet, biküspit aort ile sık birliktelik gösteren hastalıklar vardır. Bunlardan ilki aort koarktasyonudur. Aort koarktasyonu hakkında detaylı bilgi için ‘aort koarktasyonu’ başlıklı yazımı okuyabilirsiniz. Diğer hastalıklar arasında aort anevrizmaları, Marfan Sendromu, yüksek ve düzensiz kan basıncı sayılabilir.
- Biküspit aort kapağının seyri nasıldır ?
Biküspit aort kapak genellikle hayatın ilk yıllarında bulgu vermez. Kapak üç yerine 2 yaprakçıktan oluşmuş olsa da hayatın ilk 30 yılında genellikle işlev görür fakat sonrasında kapakta bozulma başlar. Bu durum genel bir görüş olmakla birlikte her hasta kendi içinde değerlendirilir ve her hastanın seyri farklı farklı olabilir. Yani çok daha erken yaşlarda kapak fonksiyonları bozulabilir veya çok daha uzun yıllar kapak durumu idare eder durumda kalabilir.
- Yapısı bozulmuş bir biküspit aort kapak belirtileri nelerdir ?
Yapısı bozulan bir biküspit aort kapak ya darlık geliştirmeye ya da kapanamadığı için kanı geri kaçırmanın sonuçları ile ilgili belirtiler verir. Bu belirtiler arasında; halsizlik, yorgunluk, nefes darlığı, egzersizde nefes nefese kalma, göğüs ağrısı sayılabilir. Fakat kapak hastalıpğının yeni başladığı dönemlerde kalpte genişleme ve fonksiyon kaybı başlamasına rağmen herhangi çok ciddi bir belirti görülmeyebilir. Bu durum kalbin bozuk aort kapağını ne kadar tolere edebildiği ile ilgili olmakal birlikte hastadan hastaya da çok farklılık gösteren bir durumdur.
- Biküspit aort kapağına nasıl tanı konur ?
Tipik olarak hastaların üç farklı tanı alma hikayeleri vardır. İlkinde çocuğun herhangi bir şikayeti yoktur fakat rutin kontrol sırasında duyulan bir üfürüm sonrası çocuk kardiyoloji doktoruna yönlendirilirler. Çocuk kardiyoloji doktoru değerlendirmesi sonrası aort kapağının 3 yerine 2 yaprakçıklı olduğunu fakat an itibariyle iyi fonksiyon gösterdiğini belirtir. Bu hasta grubuna yıllık veya 6 aylık takip önerilir ve takiplerine mutlaka gelmesi tembihlenir.
İkincisinde aort koarktasyonu veya başka bir kalp hastalığı nedeniyle tanı-tedavi sürecinde aort kapağın da incelenmesi sırasında tanı konur. Bu genellikle bebeklik döneminde olmakla birlikte sıklıkla biküspit aort kapak tanı alır fakat çalışması iyi olduğu için öncelikle diğer sorunların tedavisi için plan yapılır. Diğer durumların tedavisi sağlansa bile bu hastalar biküspit aort kapak izlemi amacıyla kontrolde tutulurlar.
Üçüncüsünde ise hayatının 30 yaşlarında olan hasta kalp ile ilgili rahatsızlıklarının nedeni araştırılırken aort kapağında sorun olduğu bulunur. Bu sorunun nedeni araştırılır iken aort kapağının 2 yaprakçıklı olduğu anlaşılır ve tedavi planlamasına gidilir.
- Biküspit aort kapak nasıl tedavi edilir ?
Biküspid yapıda olan bir aort kapak darlık nedeniyle, yetmezlik (geri kaçırma) nedeniyle veya her ikisi nedeniyle bir tedaviye ihtiyaç duyabilir. Tedavi seçenekleri arasında kasıktan anjio ile girilerek balon yardımı ile dar olan kapağın genişletilmesi, cerrahi yöntem ile kapağın protez kapaklar ile değiştirilmesidir. Bu seçeneklerden anjio ile balon yönteminin uygulanabilmesi için hastanın kapağının uygun olması gereklidir. Ne yazık ki uygun bir kapak olsa ve işlem başarılı olsa dahi ilerleyen dönemlerde kapağa tekrar müdahale gerekebilir ve ameliyat seçeneği tekrar gündeme gelebilir. Ameliyat ile kapağın değiştirilmesinde ise hastaların özelliklerine göre farklı türdeki kapaklardan birine karar verilebilir. Bu kapaklar arasında mekanik kapaklar, biyolojik kapaklar, dikişsiz kapaklar ve homogreftler (insandan çıkma kapaklar) söz konusudur.
- Aort kapak değişimi ameliyatı nasıl bir ameliyattır ?
Aort kapak değişimi ameliyatında genellikle göğüs kafesi ön bölgesinden (iman tahtasından) bir kesi ile kalbe ulaşılır. Kalp hazırlanarak kalp akciğer makinasına bağlanmaya uygun hale getirilir. Kalp akciğer mikanasına bağlanır ve kalp durdurularak aort kapağına ulaşılır. Aort kapağı bu aşamada değiştirilir ve sonra tekrar kalp akciğer makinasından ayrılınarak ameliyat sonlandırılır.
Hastalar genellikle 4-7 gün hastanede kaldıktan sonra evlerine gönderilirler. Yaklaşık 1 aylık bir süreç içerisinde de normal hayatlarına dönerler.