Gülay KUYUCU-Orhan AŞAN/VAN,(DHA) - VAN'da 'Mavi Balina' oyunu oynayan 14 yaşındaki Sevda E.'nin, arkadaşlarıyla piknik yapmaya gittiği tepeden atlayarak intihar etmesinin ardından gözler yine internet üzerinden oynanan ve çocuklar için büyük tehlike saçan bu oyunlara çevrildi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Bilgisayar Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü öğretim üyesi Prof. Dr. Eray Çelik, bu konuda hem ailelerin hem de öğretmenlerin üzerine büyük görevler düştüğünü, çocukların davranışlarını sürekli kontrol edip gözlemlemeleri gerektiğini söyledi. Merkez Tuşba ilçesinde yaşayan Sevda E., 14 ve 15 yaşlarındaki 5 kız arkadaşıyla birlikte 2 Nisan günü çıktığı Akköprü Tepesi'nden atlayarak intihar etti. Olaya tanıklık eden diğer kızların Çocuk İzleme Merkezi'nde ifadeleri alındı. Olayın ardından valilik tarafından yapılan açıklamada, 14 yaşındaki kız çocuğunu intihara motive eden faktörün 'Mavi Balina' isimli sanal oyun olduğu belirtildi. Aynı eylemi gerçekleştirme ihtimali bulunan çocukların olup olmadığının tespiti amacıyla polis helikopteri ile tespit çalışmaları başlatıldı. İl Emniyet Müdürlüğü Çocuk Şube Müdürlüğü görevlilerince yapılan araştırmalar sonucunda, çocuğu intihara motive eden faktörün 'Mavi Balina' isimli sanal oyun olduğu da belirtildi. Bu gelişme üzerine yetkililer aynı oyunu oynayan 7 çocuğu tespit ederek, istenmeyen olası vakaların oluşumuna karşı önlem aldı. ÇOCUKLARDAKİ DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİĞİNİ GÖZLEMLEYELİM Sevda'nın ölümünün ardından gözler yine sonu ölümle biten bu oyunlara çevrildi. Van YYÜ Bilgisayar Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü öğretim üyesi Prof. Dr. Eray Çelik, çocukların korunması konusunda ailelerin üzerine düşen görevlerin olduğunu söyledi. Prof. Dr. Çelik, "Hangi sosyo ekonomik düzeyde olursak olalım, çocuklarımızın davranışlarını sürekli olarak ve düzgün bir şekilde gözlemlememiz gerekiyor. Okul çağındaki çocuklarımızın öğretmenleriyle sürekli temas halinde olmamız ve onların davranışlarında herhangi bir değişikliğin olup olmadığını gözlemlememiz gerekiyor. Mutlaka çocuklarımızın günlük rutin davranış ve tutumlarında içe kapanma, asosyalleşme, yalnızlık hissi, sinirli davranışlar, fazla sessiz kalma gibi farklı davranışlar gözlemlemeye başladığımızda aileler önce okulların PDR servislerine başvurmaları ve çocuklarının durumlarından haberdar etmeleri ve okul içinde de aynı davranışların olup olmadığını öğrenmeleri ve sonrasında destek almaları gerekiyor" dedi. ESKİSİNDEN DAHA FAZLA MÜCADELE ETMEMİZ GEREKİYOR Çocukların oynadığı çevrimiçi oyunlardan kaynaklı intihar vakalarının devam ettiğini belirten Prof. Dr. Eray Çelik, "Bizim dijitalleşen dünyada eskisine göre çok daha mücadele etmemiz gereken parametreler ve alanlar var. Bunların en önemlisi çevrimiçi şiddet oyunlarıdır. Daha önce de bu konu hakkında gereken açıklamaları yapmıştık ve halen intihar vakaları sürüyor. Demek ki çocuklarımızı tek başına bundan koruma konusunda yetersiz kalıyoruz" dedi. DİJİTAL OKUR-YAZARLIĞIMIZI ARTIRMALIYIZ Ebeveynler olarak dijital okur yazarlığımızı, sosyal medya okur yazarlığımızı ve oyun okur yazarlığımızı geliştirmemiz ve bir farkındalık düzeyine getirmemiz gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Eray Çelik, şöyle konuştu: "Çocuklarımızın teknolojik araçları varsa bunları mutlaka ekran süresi kısaltma programları kurmamız, birebir takip etmemiz gerekiyor. Çocukların kullandığı oyunlar, sosyal medya platformalar ne varsa bununla ilgili uzman görüşlerini okuyup önlem almamız gerekiyor. Önce kendimize şunu sormamız gerekiyor. Çocuklarımızdan bunları isterken bizim internet kullanış davranışlarımız tutumumuz nedir, bizler ebeveynler olarak çocuklarımızın bu mağduriyetini yada bu sınırsız kontrol edemediğimiz dünyada neler yaptığını görebilmemiz için kendimiz nasıl bir internet politikası izliyoruz, çocuklarımız evde ders çalışırken bizler nasıl bir internet kullanışı davranışı içindeyiz? Bunları sorgulamamız gerekiyor. Sadece bugün konuştuğumuz 'mavi balina' ve Sevda'nın vefat etmesi üzerinden, geldiği noktayı söylüyoruz. Bizim bir bütün olarak eğitimin her kademesinden, Cumhurbaşkanımızın da ısrarla sürekli işaret ettiği dijitalleşen dünyada dijital okur yazarlığımızı dünya standartlarına çıkartmamız ve buna ilişkin önlemler almamız gerekiyor." ÇOCUKLARI İYİ GÖZLEMLEMELİYİZ Evlerinde bilgisayar, internet olmayanların da çocuklarını iyi gözlemlemesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Eray Çelik, çocuklar ile ilgili gözlemlenen her olumsuzlukta ve farklılıkta öğretmenleriyle iletişime geçilmesi gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Eray Çelik, "Bunları bildirmek ve gerekiyorsa okulda internet bağımlılığı, davranış bozukluğu, kaygı gibi tanı ölçeklerinin yapılmasını sağlamak daha sonra da bununla ilgili, hastanelerde ilgili servislere müracaat etmek gerekiyor. Bu da yetmiyorsa bilişim suçlarından destek alıp adımlar atılması gerekiyor. Bu oyunların erişimi yasaklanabilir. Ama bizim yasaklama ve engellemeden önce bu oyunun içerikleri ve zararları konusunda çocuklarımızı eğitmemiz gerekiyor. Çocuğa doğru internet kullanım alışkanlıklarını öğretmek gerekiyor" diye konuştu.
